Jak dbać o turbosprężarkę?

Turbosprężarka niestety tylko w teorii jest na tyle wytrzymałym urządzeniem, by służyła tyle, ile cały silnik. W rzeczywistości turbosprężarka oraz układ jej smarowania to najdelikatniejsze podzespoły silnika turbodoładowanego. Zużywa się ona znacznie szybciej, a źle traktowana przez kierowcę może ulec awarii już po przejechaniu zaledwie kilkudziesięciu tysięcy kilometrów. Dlatego tak ważne jest, aby posiadając samochód wyposażony w turbosprężarkę znać podstawowe zasady, które pozwalają na przedłużenie jej żywotności i zminimalizowanie ryzyka wystąpienia kosztownych awarii.
Oto kilka wskazówek dotyczących tego, jak dbać o turbosprężarkę, by jak najdłużej nie wymagała dodatkowych prac serwisowych.

Po pierwsze, zadbaj o chłodzenie turbosprężarki

Turbosprężarka to urządzenie narażone na niezwykle trudne warunki. Podczas pracy jej korpus rozgrzewa się nawet do 800oC, co wraz z prędkością obrotową wirnika sięgającą nawet ponad 100 tys. obr/min sprawia, że jej konstrukcja podlega bardzo dużym przeciążeniom. Nawet mimo stosowania najwyższej jakości materiałów wysokostopowych, temperatura ma zasadniczy wpływ na elementy turbosprężarki, a zapewnienie odpowiedniego chłodzenia jest sprawą kluczową dla zapewnienia trwałości urządzenia. Turbosprężarka jest chłodzona olejem silnikowym, ponieważ jest to jedyny sposób, by odpowiednio szybko odprowadzić nadmiar ciepła oraz zapewnić smarowanie ruchomych elementów. O ile nie stanowi to problemu podczas pracy silnika, zaczyna być kłopotliwe tuż po jego wyłączeniu – wtedy pompa oleju przestaje pracować, a turbosprężarka przestaje być chłodzona i smarowana. Samoczynne stygnięcie podzespołu z wysokiej temperatury oraz zwiększone tarcie znacznie przyspiesza zużywanie się elementów. Dlatego, aby przedłużyć trwałość turbosprężarki, nie należy wyłączać silnika od razu po zakończeniu jazdy (szczególnie w przypadku przejazdu z dużą prędkością lub na długiej trasie), lecz odczekać pewien czas z uruchomioną jednostką napędową. Wystarczy chwilka (około pół minuty do minuty), by urządzenie osiągnęło bezpieczną temperaturę i w konsekwencji nie ulegało nadmiernym obciążeniom.
Podobnie jest w sytuacji dynamicznego startu, gdy zaraz po uruchomieniu silnika osiąga on wysokie obroty. Olej zazwyczaj nie zdąży się jeszcze odpowiednio rozprowadzić po wnętrzu turbosprężarki, dlatego jej chłodzenie i smarowanie nie jest odpowiednie. Start silnika turbodoładowanego powinien być raczej flegmatyczny – z pełni możliwości powinno się korzystać dopiero po przejechaniu kilku kilometrów.

Po drugie, regularnie zmieniaj olej i filtry

Wiemy już, jak ważne jest ciągłe doprowadzenie oleju silnikowego do turbosprężarki. Równie istotną kwestią jest zachowanie jego odpowiednich parametrów, ponieważ tylko wtedy spełni on swoją rolę właściwie. W tym celu, olej oraz jego filtr należy wymieniać regularnie i zgodnie z zaleceniami producenta oraz własnym doświadczeniem, a także okresowo kontrolować ilość oleju, by nie dopuścić do jego niedoboru. To samo dotyczy filtra powietrza – nawet małe ziarenko piasku może uszkodzić wirnik sprężarki, a w konsekwencji spowodować kosztowną awarię całego urządzenia. Wymiana filtra powietrza to niewielki wydatek, a jest gwarancją zabezpieczenia turbosprężarki przed uszkodzeniami wynikającymi z obecności zanieczyszczeń w układzie dolotowym.

Po trzecie, kontroluj stan pojazdu

Usterki turbosprężarki często da się wykryć z pewnym wyprzedzeniem, znacznie zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia poważnych awarii. Objawami, które mogą świadczyć o problemach z turbosprężarką, są spadek mocy, świst wydobywający się z komory silnika podczas jazdy, obniżanie się poziomu oleju oraz czarny lub błękitny dym z rury wydechowej. W przypadku wystąpienia jednego z nich, należy niezwłocznie udać się do serwisu turbosprężarek, by zdiagnozować problem i ustrzec się przed zniszczeniem turbosprężarki lub nawet całego silnika.

Powyższe wskazówki to podstawa dbałości o zamontowaną w silniku turbosprężarkę. Te drobne przyzwyczajenia nie wpływają w istotny sposób na styl jazdy i nie należą do wymagających czynności, a mogą ustrzec właścicieli turbodoładowanych pojazdów przed dużymi wydatkami i jeszcze większymi problemami.